Ek gıdaya başladık. Bir taraftan alışacak mı endişesi yaşarken bir taraftan da annelik içgüdüsüyle daha az emecek korkusunu da yaşıyorum.
Uzmanlar ilk bir yıl içerisinde anne sütünün temel besin olmaya devam etmesi gerektiğinin altını çiziyorlar. Adı üzerinde ek besin işte kafamdaki soruların cevabını Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. İzlem GÖÇMEN’e sordum. Yanıtları da sizinle paylaşıyorum. Bu kıyağımı da unutmayın.
Yalnız anne sütü ile beslenen bebeklerde ek gıdalara 6. aydan sonra başlanır. Eğer 4-6 ay arasında bebek yeterli kilo alıyorsa yalnız anne sütü ile beslenmeye devam edilip ek besinlere 6. aydan sonra başlamak uygun olur. Katı yiyeceklere başlamak sadece bir beslenme olayı değil; aynı zamanda da bebeğin, çiğnemek ve yeni yiyeceklere adaptasyonu ile ilgili bir durumdur. Bu dönemde verdiğimiz ek gıdalar anne sütünün tamamlayıcısıdır. Ek gıdaya geçişte, özellikle katı gıdaların verilmeye başlandığı dönemde bebekler dilleri ile besinleri itebilir. Bebeklerin, istem dışı yaptıkları bu hareket genellikle 6-7 aydan sonra düzelir. Bu gibi durumlarda bebeğin ek gıdaları sevmediği düşünülmemeli ve beslenmeden vazgeçilmemelidir.
Ek besinler
Çocuğu değişik tatlara ve kıvamlara alıştıran, ileri yaşlar için kolay yeme alışkanlığı kazandıran, besleyici değeri yüksek besinlerle başlanır. Bu dönemde verilecek ek besinler meyve püresi, sebze püresi, muhallebi, yoğurt, peynir, ekmek, yumurta gibi yiyecekleri içerir.
- Ek besinler kaşıkla veya bardakla az miktarlarda başlanarak verilir, daha sonra öğün haline getirilir (miktar olarak çeyrek çay bardağı ile başlanıp,3-4 günde bir miktarı artırılır).
- Yeni deneyeceğiniz yiyeceklerin bebek aç iken alışık olduğu yiyeceklerden önce verilmesi bebeğin daha rahat ek gıdayı almasını sağlar.
- Ek besinlerin hepsine aynı haftada başlamak alerji takibi açısından uygun değildir. Yeni besinlerin en az birer hafta aralıklarla bebeğinizin beslenme programına eklenmesi uygun olur.
- Yeni verilecek yiyeceklerin alerji yapıp yapmadığına dikkat edilerek,şüphelenilen gıda bebeğe verilmediği zaman belirtilerin geçip geçmediğini kontrol etmek gerekir.
- Küçük bebekler için özellikle alerji yapabilecek yiyecekler; yumurta beyazı, inek sütü, midye gibi deniz mahsulleri, fındık-fıstık gibi kuru yemişler ve çilektir. Özellikle de alerji öyküsü olan ailelerde bunlardan kaçınmaya dikkat etmek gerekir.
- Bebeğin hoşlanmadığı önemli yiyecekleri 2-3 haftalık aralarla zaman zaman tekrar vermeyi denemek gerekir.
- Bebeğe verilecek tüm yiyeceklerin temiz ve taze pişmişolmasına dikkat edilmelidir.
- Ek besinlerle birlikte bebeğinize 18. ayın sonuna kadar kaynatılmışsu verilmelidir.
- Bebeğinize 1 yaşına kadar inek sütü verilmemelidir(Şişe süt, kutu süt gibi pastörize diye adlandırılan sütlerin de inek sütü olduğunu unutmayınız)
- Yağlı, tuzlu veyaşekerli yiyecekler vermekten kaçınılmalıdır.
- Tost veya ekmek kabukları, bebek bisküvileri veya çeşitli meyve ve sebzeler, 8 ile 12 ay arasında kaşınan dişetleri için sıkça kullanılır. Ancak bunların boğaza kaçmaması için çok dikkat etmek gerekir.
Katı yiyeceklere başlarken hazır olduğunu nasıl anlarız?
Katı yiyecekleri vermeden birkaç gün önce bebeğinizin masada sizinle beraber rahat etmesini sağlayın. Onu kucağınızda tutun, yakınınızda sallanan bir bebek sandalyesine yerleştirin ya da yüksek bir sandalyeye oturtun. Bu bebeğinize yemek zamanının özel olduğunu anlatacaktır.
Bebeğinizi ilk kez kaşıkla besleyeceğiniz ilk girişiminiz için, gün içinde bebeğinizin keyfinin yerinde olduğu bir zamanı seçin, uykusunu almış ve normal derecede aç olsun. Çok aç bir bebek bu tip kaşık dolusu yiyeceklere sabır göstermeyebilir. Bebeğinizin sakin sakin yemek yemeye en çok istekli olduğu zamanı deneyebilirsiniz.
Günün sizin içinde en uygun zamanını seçin. Belki sessiz bir hafta sonu sabahı en iyisi olacaktır, böylece iş öncesi ya da sonrasında yenilecek koşuşturma halinde bir yemek için endişelenmeniz gerekmeyecektir. Eğer bebeğinizi emziriyorsanız, gün içinde sütünüzün en düşük seviyede olduğunu hissettiğiniz bir anı seçin. Bebeğinizin giysilerini genişve yıkanabilir bir önlükle örtün. Bebeğinizin nazik dişetlerini korumak için plastik olan ve bebeklere özel bir kaşık kullanın. Bebeğiniz ilk tadımda kaşığı diliyle hemen dışarı çıkarırsa şaşırmayın. Bu doğal bir reflekstir. Sonunda bebeğiniz dışarı çıkardığından fazlasını yutmaya başlayacaktır. Günde bir öğün bebeğinize katı yiyecek verin, bu düzeni birkaç gün boyunca devam ettirin. Ta ki bebeğiniz birkaç kaşık dolusu yiyene kadar. Ondan sonra yavaş yavaş çeşitleri artırın.
Ek gıda nasıl hazırlanır?
Ek gıda basitçe süzülmüş, rendelenmiş, doğranmış yetişkin yiyeceğidir. Kendiniz için hazırladığınız yiyeceğin sadece değişik bir şeklidir. Kendi bebeğiniz için ek gıda hazırlamanın sebepleri şunlardır:
- İçinde ne olduğunu bilirsiniz.
- Bebeğinizin ağız tadına uygun olarak hazırlayabilirsiniz.
- Bebeğinizin hoşlandığı tatlarışekillendirebilirsiniz ve taze yiyeceklerin tadını öğrenmesini sağlayabilirsiniz.
- Taze meyve ve sebzeler kullanabilirsiniz.
- Sebzeleri buharda pişirmeniz önemlidir.
- Tuz ya daşeker eklemenize gerek yoktur.
- Yağda kızartmaktan kaçının. Çünkü sağlıklı olmayan yağlar katılmışolacaktır.
- Birkaç öğün için kullanmaya yeterli miktarda ek gıdayı bir seferde yapın.
- Tamamen püre yapılmışgıdalardan 1-1,5 ay içinde kurtulmaya bakın. Önce çatalla ezin daha sonra da ufak parçalara bölün.
- Dikkatle hazırladığınız yemekleri ziyan etmemek için küçük porsiyonlara bölün.
