İkinci oğlunu kucağına almak için 28 haftayı deviren bir anne olarak doğum sürecinin nasıl başladığını ve başıma neler gelebileceğini gayet iyi biliyorum desem de (ki ilk doğumu sezaryen olarak planlanıp paldır küldür doğal doğum yapmış bir anne olarak) bilmeyenlerle bu yazıyı paylaşmamda fayda var.
Güzel bir hamilelik geçirdiğiniz, sağlık nedenleri ile de planlı bir doğum yapmanız gerekmiyorsa normal doğumu dört gözle beklemeye başladınız. Ama doğumun nasıl başladığını bilmiyorsunuz. Bu nedenle sizin için her farklılık doğumun başlangıcının habercisi olabilir. Önemli olan hangi belirtinin doğru olduğu…
Hangi belirtilerin doğum başlangıcının habercisi olduğunu Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Filiz Candan Topuz’dan öğrendim.
Bebeğinizin doğum tarihi yaklaştı ve buna rağmen kendinizi bir anda çok daha zinde hissetmeye başladınız…
Gebelik eski deyimle 9 ay 10 gün, yani 40 hafta… Eğer gün aşımı olursa da 42 haftaya kadar bebeğin iyilik hali takip edilerek beklenebilen bir süreç. 35-36. haftalardan sonra halk arasındaki deyimi ile son ay ağrıları denen doğuma hazırlık ağrıları hissetmeye başlarsınız. İlk gebeliğinizse bu daha belirgindir. Bebeğiniz 2.500 gramı geçince de her hareketi ile ağrı ve baskı hissedebilirsiniz. Son ay bebeğiniz aşağıya inerek başı küçük pelvise girdiği için vücudunuzun mideye yakın kısmında rahatlama olur ve kendinizi daha zinde hissetmeye başlayabilirsiniz.
Kilo kaybetmeye başladınız ya da artık kilo almıyorsanız…
Boyunuz ve kilonuz ile orantılı olmakla birlikte gebelikte 9-12 kg almanız idealdir. Son ayda bebek 1 kg dahi alabilir. Buna bağlı olarak sizde de kilo alımı olur. Bebekte beslenememe veya gelişme geriliği olması durumunda bebek kilo alamaz. Böyle bebekler için bir an önce doğum gereklidir. Hormonların ve gebeliğin etkisiyle vücudunuzda ödemler oluşabilir. Gebeliğin son ayında bebeğin basısına bağlı olarak özellikle uyluk, baldır ve ayak bölgesinde ödemler görülür. Burada önemli olan idrarla protein kaybına bağlı bir ödem olmadığını ortaya koymaktır. Doğum ile birlikte ödem de geriler.
Vücudum çok ağırlaştı; kendimi taşıyamıyorum…
Bebeğin vajene doğru basısı nedeniyle özellikle 2. gebelik ve sonrasında bebeğinizi daha aşağıda taşıyormuş hissine kapılabilirsiniz. Kendinizi ağır hissedebilirsiniz; burada gebelikte aldığınız kilonun fazla olmasının da etkisi büyüktür.
Çok sık idrara çıkıyorum…
Bebeğin küçük pelvise girmesi ile mesaneye bası olur bu nedenle daha çok idrara çıkma ihtiyacı hissedebilirsiniz. Ayrıca basıdan dolayı mesane de doluluk hissi daha erken oluşur.
Adet ağrısına benzer ağrılarım var…
Bebeğin başı küçük pelvise girmeye başlayınca kasıklarınızda ve belinizde adet sancısına benzer ağrılar olabilir. 2. ve 3. gebeliklerde ana karın fasyası daha gevşek olur, karın daha çabuk büyür ve anne bebeğinin hareketlerini 16-18. hafta gibi daha erken haftalarda hisseder. Bebeği daha aşağıda taşıyormuş, sanki çıkacakmış hissi görülebilir. 2. ve 3. gebeliklerde son dönemde bebeğin hareketleri dışarıdan daha rahat görülebilir.
Karın bölgemde taş gibi bir şişlik var…
Rahim kasılmalarını hastalar ‘karnım taş gibi oluyor’ diye tarif ederler. Önemli olan bu kasılmaların hangi sıklıkta ve ne kadar sürdüğüdür. Bebek 2-2,5 kg olduğunda bebeğin hareketi de kasılma gibi hissedilebilir. Eğer;
- Kasılma aralıkları azalarak 3-5 dakikada bir geliyorsa,
- Aşağı doğru baskı hissi veriyorsa,
- Bel ve kasıklarınızda ağrı hissediyorsanız,
- Bu belirtiler ile birlikte veya tek başına nişan ya da suyunuz gelmişse,
- Kanamanız varsa doğumunuz başlamış olabilir. Bu durumda hemen bir hekime başvurmanız gerekir.
Acilen hekime başvurmayı gerektiren diğer önemli bir durum da gebe kadının karnının kasıldığını, hiç yumuşama olmadığını ve çok ağrı duyduğunu söylemesidir. Bu durumda plasentanın dekolmanının yani eşin erken ayrılma durumunun ayırt edilmesi gerekir.
Sancılanmaya başladım. Doğum sancısı mı yalancı sancı mı?
Gebeliğin son 3 ayında özellikle bebeğin hareketi ile olan kasılmalar hissedebilirsiniz. Bunlar düzensiz aralıklarladır; çok fazla ağrı hissi olmaz ve aşağı doğru bası hissi yapmaz. Bunlara yalancı doğum ağrısı denir. Yine ilk gebeliğinizse rahim boyunun incelmesi 36 haftadan sonra başlayabilir, vajene ve kasıklara doğru ağrılar ve baskı hissi olur, burada doğumun başladığı hissine kapılabilirsiniz. Ilık bir duş ve bol sıvı alınmasını öneririz. Bazen susuz kalmak rahimde kasılmalara neden olabilir, ılık bir duş damarlarda genişlemeye sebep olur ve rahim kasılmalarını gerçek doğum ağrısı değilse azaltır.
Nişan geldi…
Bebeğin başının rahim ağzına basısı ile rahim ağzında incelme ve yumuşama olur. Buradaki mukus, ağrılar ile birlikte dışarı atılır; buna halk arasında nişan denir. Bazen vajinal muayene sonrası da hafif kanlı bir akıntı olur. Nişan gelmesi doğumun hemen olacağı anlamına gelmez; ancak yakın olduğunun habercisidir ve doktorunuza başvurmanız gerekir.
Birden bire kanamam başladı…
Birden başlayan kanama eğer az ve sümüksü ise doğum başlangıcı olabilir. Fakat bariz kan geliyor, ağrı var veya yok ise gebenin eşinin yani plasentanın önde gelme durumu olabilir. Yine ağrı ile gelen bol kanamada eşin erken ayrılması durumu ekarte edilmelidir.
Suyum geldi…
Özellikle ilk gebeliklerde rahim ağzı yavaş yavaş açılır ve incelir. Belli bir açıklıktan sonrada su kesesi baskıya dayanamaz ve açılabilir; idrarınızı kaçırıyor hissine kapılabilirsiniz. Bazen hiç açıklık olmadan da su kesesi açılabilir. Böyle durumlarda genellikle 24 saat içinde doğum başlar; eğer başlamaz ise ağrı serumu verilebilir. Suyun gelmesinin üzerinden 12 saat geçmiş ve doğum hala başlamamışsa bebeğinizde ve sizde enfeksiyon gelişmemesi için antibiyotik tedavisine başlanır.
Doğum başladı ne yapacağım?
Ağrıların sıklığı kontrol edilmeli ve aralıklar sıklaşıyor ise hastaneye gidilmelidir. Herhangi bir kanama, suyun gelmesi durumunda ve kasılma geçmiyor ise acilen hastaneye gidilmelidir.